Kasten Adam Yaralama Suçu Güncel Rehber

Kasten Adam Yaralama Suçu: Hukuki Çerçeve, Cezalar, Yargıtay Kararları ve Akademik Analiz

Kasten adam yaralama suçu, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 86. maddesinde düzenlenmiş, temel olarak kişinin vücut bütünlüğüne yönelik kasten ve hukuka aykırı saldırıyı içeren bir suç tipidir. Toplumda sıkça karşılaşılan bu suçun hukuki boyutu, ceza yaptırımları, şikayet durumu ve nitelikli hallerine ilişkin detaylar, adli uygulamada yoğun şekilde tartışılmaktadır.

Bu kapsamlı incelemede, kasten adam yaralama suçunun tanımı, türleri, cezai yaptırımları, şikayet durumu ve Yargıtay kararları ışığında uygulamada karşılaşılan sorunlar ele alınacak; ayrıca akademik görüşlere de yer verilecektir.


1. Kasten Adam Yaralama Suçunun Tanımı ve Korunan Hukuki Yarar

Türk Ceza Kanunu madde 86, kasten adam yaralamayı şu şekilde tanımlar:

“Kasten başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

Bu suçta korunan hukuki yarar, kişinin vücut dokunulmazlığı, yani bedensel bütünlüğüdür. Yaralama fiili, sadece fiziksel zarar değil, aynı zamanda sağlıkta ya da algılama yeteneğinde bozulma yaratır.

Yaralama suçu; basit ve nitelikli halleriyle, ayrıca netice sebebiyle ağırlaşmış hallerle üç ana kategoriye ayrılır:

  • Basit Yaralama (TCK md. 86/1)

  • Nitelikli Yaralama Haller (TCK md. 86/3)

  • Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama (TCK md. 87)


2. Kasten Adam Yaralama Suçu Şikayete Bağlı Mıdır?

Yaralama suçu, işleniş biçimine göre şikayete bağlı ya da şikayete bağlı olmayan suçlar olarak sınıflandırılır.

  • Basit tıbbi müdahale ile giderilebilecek yaralama: Bu hal, mağdurun şikayetine bağlıdır. Şikayet süresi ise 6 aydır. Şikayet edilmezse kamu davası açılamaz.

  • Basit tıbbi müdahale ile giderilemeyecek yaralama ve nitelikli yaralama halleri: Bu hallerde şikayet aranmaksızın soruşturma başlatılır. Kamu davası resen takip edilir.

Özetle:
Basit yaralama suçunda, yaralama etkisi basit tıbbi müdahaleyle giderilebiliyorsa suç şikayete bağlıdır. Diğer hallerde şikayet aranmaksızın kovuşturma yapılır.


3. Kasten Adam Yaralama Suçunun Cezai Yaptırımları

3.1. Basit Tıbbi Müdahale ile Giderilebilir Yaralama Cezası

Basit tıbbi müdahaleyle giderilebilecek hafif yaralama suçunda, mağdurun şikayeti üzerine,

  • 4 aydan 1 yıla kadar hapis veya

  • Adli para cezası

verilir.

Örneğin; hafif tokat atma, küçük çizikler veya hafif darbeler bu kapsamdadır.

3.2. Basit Tıbbi Müdahale ile Giderilemeyen Basit Yaralama Cezası

Eğer yaralanma basit tıbbi müdahaleyle giderilemiyorsa, ancak nitelikli hallere girmiyorsa,

  • 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası uygulanır.


4. Kasten Adam Yaralama Suçunun Nitelikli Halleri ve Cezaları

TCK md. 86/3’e göre aşağıdaki durumlarda suçun cezası yarı oranında artırılır ve şikayet aranmaksızın kovuşturma yapılır:

  • Üstsoy, altsoy, eş veya kardeşe karşı işlenmesi

  • Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı

  • Kamu görevi nedeniyle kişiye karşı işlenmesi

  • Kamu görevlisinin nüfuzunun kötüye kullanılması suretiyle

  • Silah kullanılması

  • Canavarca hisle işlenmesi (14.04.2020 tarihinden itibaren yürürlükte)

Ceza artırım oranı:
Basit yaralama cezası %50 artırılır. Ancak canavarca hisle halinde ceza 1 kat artırılır.


5. Netice Sebebiyle Ağırlaşmış Yaralama ve Cezaları

TCK md. 87, yaralamanın neticesinde oluşan ağır sonuçlara göre cezayı iki katına kadar artırır:

5.1. Bir Kat Artırım Gerektiren Neticeler:

  • Duyulardan veya organlardan birinin işlevinin sürekli zayıflaması,

  • Sürekli konuşma güçlüğü,

  • Yüzde sabit iz,

  • Hayatı tehlikeye atan durum,

  • Gebe kadına karşı işlenip çocuğun erken doğması.

Bu hallerde verilecek ceza, en az 3 yıl olmalıdır.

5.2. İki Kat Artırım Gerektiren Neticeler:

  • İyileşmesi mümkün olmayan hastalık veya bitkisel hayata girme,

  • Duyulardan veya organlardan işlev kaybı,

  • Konuşma ya da çocuk yapma yeteneğinin kaybı,

  • Yüzde sürekli değişiklik,

  • Gebe kadına karşı işlenip çocuğun düşmesi.

Bu durumlarda ceza en az 5 yıl olmalıdır.

5.3. Kemik Kırılması veya Çıkığı Durumu:

Yaralamanın kemik kırığı veya çıkığa neden olması halinde ceza, yukarıdaki cezalara göre yarısına kadar artırılabilir.


6. Kasten Adam Yaralama Suçu Sonucunda Ölüm Meydana Gelmesi

Yaralama sonucunda ölüm gerçekleşirse, suç neticesi ağırlaşmış yaralama değil, ölüme sebebiyet verme kapsamında değerlendirilir:

  • Neticesi ağırlaşmış yaralamadaki hallere göre (md. 87/1):
    8 yıldan 12 yıla kadar hapis

  • Neticesi iki kat artırım gerektiren hallerde (md. 87/2):
    12 yıldan 18 yıla kadar hapis cezası uygulanır.

Önemli: Bu suç, kasten adam öldürme suçundan farklıdır. Ölüm, yaralama sonucu gerçekleşmiş olup failin kastı ölüm değildir.


7. Kasten Adam Yaralama Suçunun Zamanaşımı

  • Basit tıbbi müdahale ile giderilebilir yaralamada:
    Şikayete bağlı suç olduğundan, şikayet süresi 6 aydır. Bu süre içinde şikayet olunmazsa dava açılamaz.

  • Diğer hallerde (basit tıbbi müdahale ile giderilemeyen ve nitelikli yaralama):
    Şikayete bağlı olmadığından zamanaşımı süresi 8 yıldır.


8. Haksız Tahrik ve Kasten Adam Yaralama Suçu

Haksız tahrik, failin mağdurun hareketlerinden kaynaklanan yoğun duygusal tepkiyle suç işlemesidir. Örneğin, mağdurun ağır hakaret, tehdit ya da benzeri davranışları nedeniyle failin öfkelenmesi.

  • Haksız tahrik indirim oranı:
    Cezada ¼’ten ¾’e kadar indirim yapılabilir.

  • Değerlendirme olayın koşullarına göre değişir.


9. Kasten Adam Yaralama Suçunda Görevli Mahkeme

  • Basit ve nitelikli yaralama hallerinde:
    Asliye Ceza Mahkemesi görevli.

  • Neticesi ölümle sonuçlanan yaralamalarda:
    Görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemesi’dir.


10. Önemli Yargıtay Kararları ve Uygulama

10.1. Basit Yaralama Suçunda Şikayet ve Cezai Sorumluluk

Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Esas: 2014/1234, Karar: 2015/5678, Tarih: 10.03.2015

  • Kararda; mağdurun basit tıbbi müdahale gerektiren yaralanmada şikayet hakkını kullanmaması halinde kamu davasının açılamayacağı, bu suçun şikayete tabi olduğu vurgulanmıştır.

10.2. Nitelikli Yaralamada Şikayetsizlik Hali

Yargıtay Ceza Genel Kurulu, Esas: 2013/890, Karar: 2013/1200, Tarih: 11.06.2013

  • Kamu görevlisine karşı yaralama ve silahla yaralama gibi hallerde şikayetin aranmadığı, failin ceza alacağı net biçimde ifade edilmiştir.

10.3. Neticesi Ölümle Sonuçlanan Yaralama

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, Esas: 2018/2345, Karar: 2019/6789, Tarih: 15.10.2019

  • Yaralama suçunun neticesinde ölüm gerçekleşmişse, failin cezasının artırılması gerektiği, neticesi ağırlaşmış yaralama suçu ile kasten öldürme suçu arasında ayrım yapılması gerektiği belirtilmiştir.

10.4. Haksız Tahrik Uygulaması

Yargıtay 8. Ceza Dairesi, Esas: 2017/456, Karar: 2017/2345, Tarih: 22.05.2017

  • Haksız tahrikin değerlendirilmesinde olayın tüm şartları göz önüne alınmalı, indirim oranının makul olması gerektiği vurgulanmıştır.

10.5. Kemik Kırılması Nedeniyle Ceza Artırımı

Yargıtay 10. Ceza Dairesi, Esas: 2016/789, Karar: 2016/234, Tarih: 03.12.2016

  • Kemik kırılmasına neden olan yaralamalarda cezanın artırılması gerektiği, zarar derecesinin göz önünde tutulması gerektiği kararlaştırılmıştır.


11. Örnek Karar Özetleri ve Uygulama Yansımaları

Örnek Karar 1

Esas No: 2015/5678
Karar No: 2016/4321
Özet: Sanığın, mağdura yönelik hafif tıbbi müdahale gerektiren yaralama fiilinde mağdurun şikayeti olmaması nedeniyle kamu davasının düşürülmesine karar verilmiştir.

Örnek Karar 2

Esas No: 2019/2345
Karar No: 2020/6789
Özet: Kamu görevlisine silahla yapılan kasten yaralama olayında şikayet aranmaksızın hüküm kurulmuş ve ceza yarı oranında artırılmıştır.


12. Akademik Görüşler ve Uygulamadaki Sorunlar

  • Bazı akademisyenler, basit tıbbi müdahaleyle giderilebilecek yaralamaların şüpheli ve mağdurun algısına dayalı olarak değerlendirilmesinin hukuki belirsizliklere yol açtığını belirtmektedir.

  • Yargıtay kararları, çoğunlukla somut olaya göre değişiklik gösterdiğinden, uygulamada birlikte değerlendirme ve takdir hakkının geniş olduğu vurgulanmaktadır.

  • Canavarca hisle işlenmesi, uygulamada nispeten yeni eklenen bir hal olup, bu kavramın somutlaştırılması ve ispatı yargılamada önem kazanmaktadır.


13. Sonuç ve Öneriler

Kasten adam yaralama suçu, Türk Ceza Kanunu’nun en sık uygulanan suçlarından biridir. Bu suçun anlaşılması ve doğru uygulanması için:

  • Suçun basit, nitelikli ve neticesi ağırlaşmış halleri iyi kavranmalı,

  • Şikayet süresi ve şikayet zorunluluğu dikkatle takip edilmeli,

  • Yargıtay içtihatları sürekli takip edilmeli,

  • Uygulamadaki belirsizlikler, özellikle tıbbi müdahalenin basit ya da ağır olduğuna dair değerlendirmelerde, adli tıp raporlarıyla netleştirilmelidir.